De goede sint?
Niet op 6 december. In Klerken en omstreken vinden kinderen het niet zo vreemd om dan al de kerstversiering te zien, want, de goede sint is al geweest. Hier vieren wij niet Sinterklaas, maar Sint Maarten.
De goedheilig man wordt ook al een dagje ouder, en kan dan ook niet de hele wereld in een dag bedienen. Naast de vele hulpsinten en andere welwillende helpers, zijn er nog enkele andere sinten en figuren die mee inspringen om in het najaar pakjes te bezorgen. Vandaar dus.
Wie zijn die sinten nu eigenlijk, en waarom geven zij pakjes?
Sint Maarten
Ofte de Heilige Martinus van Tours. Hij werd geboren in het begin van de vierde eeuw, waarschijnlijk rond 316 na Christus, en stierf op 8 november 397. Zijn naamdag wordt gevierd op 11 november, wanneer hij voor het eerst begraven werd.
Oorspronkelijk is hij geboren in Hongarije, maar zijn ouders waren Romeinen. Hij groeide op in Ticinum, het huidige Pavia, in Italië. Zijn vader wilde graag dat de jonge Martinus net zoals hijzelf, carrière zou maken in het Romeinse leger.
Zelf zag hij dat niet zo zitten: zijn God was er een van vrede. Maar, toen hij 15 was, werd hij verplicht ingelijfd, bij de keizerlijke garde. Martinus kwam zo in Gallië terecht, het huidige Frankrijk. En daar begon alles pas echt.
Martinus in actie
Hij was graag gezien door zijn medesoldaten – waar hij kon helpen, deed hij het, en wat hij kon geven, gaf hij graag. Zo komen we tot het verhaal dat de meeste mensen van Sint Maarten kennen.
Op een koude avond, voor de poort van Amiens, zag hij een arme, naakte bedelaar, die iedereen voorbij ging. Zelf had hij niets meer dat hij het zijne kon noemen, behalve de helft van zijn mantel – de andere helft, gaat de vertelling, was eigendom van het leger. Dus nam hij zijn zwaard, sneed zijn helft van de mantel af, en gaf die aan de bedelaar.
’s Nachts verscheen Jezus aan hem, gekleed in zijn halve mantel. “Voorwaar zeg Ik u: Voor zoveel gij dit een van deze Mijn minste broeders gedaan hebt, zo hebt gij dat Mij gedaan.” (Matt. 25:40) De twintigjarige Martinus besloot zich daarom zo snel mogelijk te laten dopen.
Leuk weetje: de mantel bleef bewaard als relikwie. In het latijn werd die capella genoemd. Het deel van de kerk waar die tentoongesteld werd? Inderdaad, dat werd dan kapel genoemd. Naar de mantel van Sint Maarten.
Enige tijd later had Tours een nieuwe bisschop nodig. Wie beter dan Martinus? Hij stond alom bekend als een simpel man, maar wijs en overtuigend. Simpel en nederig, zeker. Zo nederig, zelfs, dat om de eer aan zich voorbij te laten gaan, hij zich zelfs in een ganzenhok verstopte. Of zo vertelt men toch. Een andere versie zegt dat iedereen, uit de wijde omtrek, langs de weg kwam staan, van zijn klooster, tot de kathedraal, om hem naar Tours te brengen.
En verder?
En zo zijn er nog veel meer verhalen. Wat vooral sterk naar voor komt, is hoe overtuigend en nederig Martinus altijd bleef. Wie er meer van wil weten, kan best de Vita Sancti Martini lezen van Sulpicius Severus. Sulpicius was zelf een bewonderaar van Sint Maarten, die hem zelf nog ontmoette. Een Engelse vertaling is online beschikbaar.
In volgende posts gaan we verder in op de tradities rond Sint-Maarten, hoe we de Sint herkennen, en zeggen we ook iets over zijn collega Sinterklaas.